Lương thấp kéo dài: Điểm nghẽn lớn trong cải cách khu vực công tại Việt Nam
Báo cáo mới nhất của Ngân hàng Thế giới “Việt Nam 2025 – Đột phá thể chế cho một tương lai thu nhập cao” cảnh báo mức lương thấp kéo dài đang là điểm nghẽn lớn trong cải cách khu vực công. Mức thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức hiện thua xa khu vực tư nhân, đe dọa đến chất lượng dịch vụ công và khả năng giữ chân nhân sự giỏi trong hệ thống nhà nước.
Trong khi nhiều quốc gia trả lương khu vực công cao hơn để thu hút nhân lực chất lượng và đảm bảo liêm chính, tại Việt Nam, mức lương lại chênh lệch mạnh theo hướng bất lợi. Chênh lệch có thể lên tới 42% đối với các vị trí pháp lý và hành chính, và tới 80% ở một số địa phương. Ngay cả giáo viên, bác sĩ cũng đang chịu mức lương thấp hơn đáng kể so với doanh nghiệp tư nhân.
Dựa trên Khảo sát lao động việc làm Việt Nam năm 2022. Nguồn: WordBank
Tình trạng này không chỉ làm suy giảm động lực cống hiến, mà còn tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tiêu cực, nhất là khi thiếu cải cách đồng bộ về thể chế và quản trị công. Việc cán bộ “không dám làm, không dám quyết” vì sợ sai và thu nhập không đủ sống là hệ quả dễ thấy của hệ thống đã lỗi thời.
Dù chính phủ đã tăng lương 30% trong năm 2024, Ngân hàng Thế giới cho rằng mức tăng này chỉ mới tiệm cận thu nhập khu vực tư nhân chứ chưa thể san bằng. Do đó, Việt Nam cần có chính sách lương linh hoạt hơn, trả lương theo vị trí, năng lực và hiệu quả, đặc biệt với các ngành trọng yếu như y tế, giáo dục, tư pháp.
Cải cách tiền lương phải song hành với tinh giản biên chế, tổ chức lại bộ máy và hiện đại hóa quản trị. Nếu không giải quyết căn cơ bài toán lương, quá trình tinh giản có thể khiến khu vực công mất đi nhân sự giỏi, giảm hiệu quả vận hành.
Tiền lương khu vực công không chỉ là vấn đề thu nhập, mà là nền tảng của một nền hành chính chuyên nghiệp, hiệu quả và liêm chính – yếu tố sống còn nếu Việt Nam muốn vươn tới mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao.
Nguồn: https://vietnamnet.vn/tien-luong-thap-cua-can-bo-cong-chuc-bai-toan-chua-co-loi-giai-2418071.html
