Bạn có từng nghe thấy tiếng nghiến răng ken két phát ra từ phòng ngủ của con vào ban đêm? Đây không chỉ là âm thanh gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo về sức khỏe răng miệng hoặc tâm lý của trẻ. Trẻ hay nghiến răng khi ngủ (bruxism) là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt ở độ tuổi từ 3–10. Nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách, tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của răng, hàm, và giấc ngủ của trẻ.
Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân trẻ nghiến răng khi ngủ là gì, biểu hiện ra sao và cha mẹ cần làm gì để can thiệp kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết trẻ hay nghiến răng khi ngủ
Không phải lúc nào trẻ cũng tự nhận biết được việc mình nghiến răng trong lúc ngủ. Dưới đây là một số dấu hiệu giúp cha mẹ phát hiện sớm:
-
Âm thanh nghiến răng phát ra vào ban đêm
-
Trẻ kêu đau hàm, mặt hoặc răng khi ngủ dậy
-
Răng có dấu hiệu mòn, sứt hoặc nhạy cảm
-
Trẻ ngủ không sâu giấc, dễ tỉnh giấc hoặc khó chịu khi thức dậy
-
Than đau đầu hoặc đau tai không rõ nguyên nhân
Nguyên nhân trẻ hay nghiến răng khi ngủ
Tình trạng này có thể do nhiều yếu tố kết hợp, trong đó phổ biến nhất là:
- Căng thẳng, lo âu:
Trẻ nhỏ cũng có thể bị căng thẳng, ví dụ như khi chuyển trường, bị áp lực học tập, xung đột trong gia đình hoặc sợ hãi ban đêm.
- Lệch khớp cắn hoặc răng mọc sai vị trí:
Khi răng không khớp nhau đúng cách, trẻ có xu hướng nghiến răng để “điều chỉnh” tư thế hàm – điều này dễ gây ra mòn răng, đau cơ hàm.
- Rối loạn giấc ngủ:
Các rối loạn như ngưng thở khi ngủ, ngủ không sâu, mộng du,… cũng có thể liên quan đến việc nghiến răng.
- Thiếu hụt dinh dưỡng:
Một số nghiên cứu cho thấy thiếu canxi, magie hoặc các vitamin nhóm B có thể góp phần gây nên chứng nghiến răng.
- Thói quen từ nhỏ:
Một số trẻ hình thành thói quen nghiến răng từ bé, giống như một dạng “xả stress” khi ngủ.
Trẻ hay nghiến răng khi ngủ có nguy hiểm không?
Nếu chỉ xuất hiện tạm thời, tình trạng này có thể tự hết khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên, nếu kéo dài, nghiến răng có thể gây ra:
-
Mòn men răng, tăng nguy cơ sâu răng
-
Rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ)
-
Đau đầu, mỏi hàm, khó ăn nhai
-
Giấc ngủ bị gián đoạn, ảnh hưởng đến tăng trưởng
Do đó, cha mẹ nên theo dõi kỹ và can thiệp sớm nếu tình trạng kéo dài trên 1–2 tháng.
Cách xử lý khi trẻ nghiến răng khi ngủ
1. Giảm căng thẳng cho trẻ trước khi ngủ
-
Tạo không gian ngủ yên tĩnh, ấm cúng
-
Không cho trẻ chơi thiết bị điện tử trước giờ ngủ
-
Trò chuyện, kể chuyện, massage nhẹ để thư giãn
2. Kiểm tra răng miệng định kỳ
-
Đưa trẻ đi khám nha khoa để kiểm tra khớp cắn
-
Nếu cần, bác sĩ có thể chỉ định làm máng bảo vệ răng ban đêm
3. Bổ sung dinh dưỡng hợp lý
-
Đảm bảo trẻ ăn uống đủ chất, đặc biệt là canxi và magie
-
Cho trẻ uống đủ nước để tránh khô miệng, tăng tiết nước bọt tự nhiên
4. Theo dõi giấc ngủ của trẻ
-
Nếu nghi ngờ trẻ có rối loạn giấc ngủ, nên khám chuyên khoa để điều trị
Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ?
Cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ nha khoa hoặc chuyên gia giấc ngủ nếu:
-
Nghiến răng kéo dài hơn 1 tháng
-
Trẻ than đau hàm, đau đầu, hoặc có biểu hiện khó ngủ
-
Răng trẻ bị mòn rõ rệt hoặc sứt mẻ bất thường
