Ranh giới mong manh giữa dự án tiền số thất bại và lừa đảo
Trong bối cảnh thị trường tiền số phát triển mạnh mẽ nhưng thiếu khung pháp lý rõ ràng, ranh giới giữa một dự án không thành công và một dự án lừa đảo ngày càng trở nên mong manh. Thực tế cho thấy, nhiều nhà đầu tư (NĐT) trong và ngoài nước đã mất trắng khi đồng tiền số họ mua mất giá gần như 100%.
Theo chuyên gia tài chính Phan Dũng Khánh, hơn 90% dự án tiền số trên thế giới thất bại, trong đó không ít dự án “đàng hoàng” nhưng hoạt động không hiệu quả, còn lại là những dự án “lùa gà”, chiếm đoạt tài sản. Ông khuyến cáo, để nhận diện dự án uy tín, NĐT cần xem Sách Trắng (Whitepaper) – tài liệu công khai mô tả chi tiết mục tiêu, công nghệ, nhóm sáng lập và lộ trình phát triển. Dự án minh bạch luôn công bố danh tính đội ngũ, có kiểm toán mã nguồn và được cơ quan quản lý phê duyệt. Ngược lại, dự án giả mạo, thiếu kiểm toán hoặc Sách Trắng sao chép là dấu hiệu cảnh báo rủi ro cao.
Nhà đầu tư tiền số VN tìm hiểu thị trường
ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH/thanhnien
Tại Việt Nam, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết hiện chưa có doanh nghiệp nào được cấp phép phát hành tài sản mã hóa, dù cơ quan này đang xây dựng quy trình thí điểm cấp phép và giám sát hoạt động trong lĩnh vực này.
Thực tế, nhiều dự án từng gây chú ý như Pi Network đã cho thấy nguy cơ tiềm ẩn. Sau 7 năm tồn tại, dự án này bị cộng đồng chỉ trích vì thiếu minh bạch, chậm chuyển sang mainnet, khiến giá Pi lao dốc mạnh – từ 2,98 USD xuống chỉ còn 0,24 USD, làm bốc hơi hơn 18 tỉ USD vốn hóa. Sách Trắng của Pi cũng không công bố thông tin rõ ràng, làm dấy lên nghi ngờ về tính minh bạch và mục đích thật sự của dự án.
Bên cạnh đó, sau khi Nghị quyết số 5/2025 về thí điểm thị trường tài sản mã hóa có hiệu lực, nhiều doanh nghiệp blockchain Việt như KyberNetwork, Coin98 Wallet hay Aliniex đã tạm ngừng cung cấp dịch vụ cho công dân Việt Nam để tuân thủ quy định mới.
Theo TS Đinh Thế Hiển, phần lớn hoạt động tiền số ở Việt Nam vẫn nằm trong “vùng xám” pháp lý, chưa được công nhận chính thức. Ông cảnh báo: “Trong bối cảnh tranh tối tranh sáng, nhiều nhóm lợi dụng tổ chức hội thảo, kêu gọi đầu tư để lừa đảo. Nhà đầu tư cần hết sức tỉnh táo, tránh rơi vào bẫy FOMO và mất trắng tài sản.”
Nguồn: https://thanhnien.vn/the-gioi-ngam-tien-so-o-viet-nam-nhan-dien-lua-ga-lua-dao-185251008230352624.htm
